Mỗi ngày, chúng ta đều mong muốn mang đến những bữa cơm ấm áp, an toàn và bổ dưỡng cho gia đình. Ta cẩn thận chọn lựa từng cọng rau, miếng thịt tươi ngon nhất, nhưng lại ít khi để ý đến một "kẻ thù ẩn" đang rình rập ngay trong căn bếp của mình: những chiếc nồi chảo chống dính đã bong tróc.
Chúng ta thường nghĩ rằng đồ dùng bếp chỉ đơn giản là công cụ để nấu nướng, miễn sao tiện lợi và dễ vệ sinh. Thế nhưng, nếu không lựa chọn đúng, chúng có thể trở thành nguồn gốc âm thầm gây hại cho sức khỏe cả gia đình. Đặc biệt là các loại nồi chảo chống dính trôi nổi, kém chất lượng, sau một thời gian sử dụng, lớp phủ bề mặt sẽ bị trầy xước và bong ra, tạo ra những mối nguy hiểm khó lường mà bạn không thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về tác hại của việc sử dụng nồi chảo chống dính bị hư hỏng và cách để bảo vệ sức khỏe gia đình bạn ngay từ căn bếp.
Nguy cơ tiềm ẩn khi sử dụng nồi/chảo bị bong chóc lớp chống dính
Độc tố âm thầm len lỏi vào bữa ăn
Nồi chảo chống dính hoạt động nhờ một lớp phủ đặc biệt, phổ biến nhất là Teflon (PTFE –polytetrafluoroethylene). Khi lớp phủ còn nguyên vẹn, chúng tương đối an toàn cho người dùng. Tuy nhiên, một khi bị bong tróc, các thành phần hóa học bên trong có thể giải phóng và hòa lẫn trực tiếp vào món ăn.
Đặc biệt, với những loại chảo giá rẻ, trôi nổi trên thị trường, lớp phủ thường kém chất lượng và dễ bị hư hỏng. Sau một thời gian sử dụng hoặc khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, hiện tượng bong tróc rất dễ xảy ra. Điều này không chỉ rút ngắn tuổi thọ sản phẩm mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Mối nguy hại từ PFOA, PFOS và các chất độc hại khác
Một trong những chất độc hại đáng sợ nhất được tìm thấy trong lớp phủ chống dính kém chất lượng là PFOA (Perfluorooctanoic Acid) và PFOS (Perfluorooctane Sulfonate). Đây là những hợp chất nhân tạo, không phân hủy, có khả năng chống dầu, nước và nhiệt, và được sử dụng trong nhiều sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng. Tuy nhiên, do khả năng tích lũy sinh học trong môi trường và cơ thể, cùng với các tác động tiêu cực đến sức khỏe, PFOA và PFOS hiện đang được loại bỏ khỏi sản xuất và sử dụng.
Các chất độc tố gây hại đến sức khoẻ con người
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng việc phơi nhiễm PFOA và PFOS có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:
Khi lớp chống dính bị bong tróc, những mảnh vụn nhỏ li ti chứa PFOA, PFOS và các chất độc hại khác sẽ rơi vào thực phẩm, và đi vào cơ thể qua đường ăn uống. Chúng không có màu, không có mùi, nên bạn gần như không thể nhận biết được. Cứ như vậy, độc tố tích tụ dần theo thời gian, gây ra những hệ lụy sức khỏe lâu dài.
Nguy cơ nhiễm kim loại nặng và vi nhựa
Ngoài các hóa chất độc hại, khi lớp phủ chống dính bị trầy xước, phần kim loại bên dưới của chiếc nồi/chảo sẽ bị lộ ra. Đối với các sản phẩm kém chất lượng, kim loại này có thể chứa chì, cadmium, nhôm hoặc các tạp chất khác.
Khi nấu nướng ở nhiệt độ cao, đặc biệt là với các món ăn có tính axit (như cà chua, giấm...), các phân tử kim loại này có thể bị giải phóng và hòa tan vào thức ăn. Việc tiêu thụ kim loại nặng lâu dài sẽ gây ngộ độc mãn tính, làm tổn thương các cơ quan nội tạng và ảnh hưởng đến hệ thần kinh.
Hơn nữa, các hạt chống dính bị bong ra có kích thước siêu nhỏ, được xếp vào nhóm vi nhựa (microplastics). Vi nhựa hiện đang là một mối lo ngại toàn cầu, và việc chúng ta vô tình nuốt phải chúng hàng ngày sẽ gây ra những hậu quả khó lường cho sức khỏe.
Đối tượng nào dễ bị tổn thương nhất?
Mặc dù việc sử dụng nồi chảo bong tróc gây hại cho tất cả mọi người, nhưng một số đối tượng lại đặc biệt nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng hơn:
Chảo chống dính mất lớp phủ ảnh hưởng đến sức khoẻ ở mọi lứa tuổi
Giải pháp an toàn cho căn bếp của bạn
Thay vì để chiếc nồi, chiếc chảo hằng ngày trở thành một "kẻ thù" âm thầm, bạn hoàn toàn có thể biến căn bếp của mình thành một pháo đài an toàn với những lựa chọn đúng đắn:
- Hãy ưu tiên chất lượng hơn giá cả: Thị trường có rất nhiều loại nồi chảo chống dính giá rẻ, nhưng đa phần chúng đều sử dụng lớp phủ kém chất lượng, dễ bong tróc. Hãy đầu tư vào những sản phẩm có thương hiệu uy tín, có chứng nhận an toàn, không chứa PFOA, PFOS và kim loại nặng.
- Lựa chọn lớp phủ an toàn: Các loại lớp phủ chống dính thế hệ mới như Ceramic, Greblon, ILAG... được chứng minh là an toàn hơn. Chúng không chứa các hóa chất độc hại, có khả năng chịu nhiệt cao và bền bỉ hơn so với lớp phủ truyền thống.
- Kiểm tra và thay mới định kỳ: Hãy thường xuyên kiểm tra các dụng cụ nấu nướng trong bếp. Nếu thấy bất kỳ vết trầy xước, bong tróc nhỏ nào trên bề mặt chống dính, dù là rất nhỏ, hãy thay thế ngay lập tức. Đừng cố gắng sử dụng tiếp vì "chỉ có một vết nhỏ thôi", vì một lựa chọn sai có thể để lại hệ lụy lâu dài.
- Sử dụng đúng cách:
Một căn bếp an toàn không chỉ bắt đầu từ thực phẩm sạch, mà còn từ chính những dụng cụ nấu nướng bạn sử dụng hàng ngày. Hãy trở thành người tiêu dùng thông thái, lựa chọn những sản phẩm an toàn để bảo vệ sức khỏe cho chính mình và những người thân yêu.
